post-title

Biri beyinmi dedi?

Məşhur bir deyim var: “Beyninizi dəyişdirin, həyatınız dəyişsin”. Tək sərmayə olaraq gördüyüm beyinlə bağlı bir çox şey demək olar. İlkin olaraq vurğulamaq olar ki, daha sağlam və yaradıcı düşünə bilmək üçün içki, siqarət və stressdən uzaq durmaq lazımdır. Çünki, bu yollarla beyinə verilən zərəri sonradan heç cür düzəltmək olmur.

 

FÉ™rqindÉ™ olduÄźumuz vÉ™ olmadığımız bütün bilgi proseslÉ™ri beyindÉ™ baĹźlayır, beyindÉ™ formalaşır vÉ™ orda da sona çatır. BeyinlÉ™ baÄźlı olan bütün söhbÉ™tlÉ™r hÉ™m elmi, hÉ™m dÉ™ sÉ™nÉ™tsÉ™l sayılmalıdır. Bunun üzÉ™rinÉ™ danışmaq üçün beyin mütÉ™xÉ™ssisi olmaÄźa ehtiyac yoxdur. HÉ™ssas vÉ™ iti zÉ™kayla gündÉ™lik hÉ™rÉ™kÉ™t vÉ™ davranışlarınızı, düĹźüncÉ™lÉ™rinizin mahiyyÉ™tini vÉ™ yaranma şəklini müĹźahidÉ™ edib, yanlış vÉ™rdiĹźlÉ™rinizdÉ™n qurtula bilÉ™rsiniz. 

NÉ™zÉ™rÉ™ alsaq ki, modern dünya hÉ™yatı öz qida, elektron informasiya, kitablar vÉ™ intellektualları ilÉ™ beynimizÉ™ hÉ™r saniyÉ™ milyonlarla frekans yeridir, bÉ™lkÉ™ bu halda monoton düĹźüncÉ™ şəklimizin sÉ™bÉ™blÉ™rini anlaya bilÉ™rik. DüĹźünmÉ™ şəklimizÉ™ baxdığımızda rahatlıqla görÉ™ bilÉ™rik ki, ilkin şərtlÉ™r artıq çoxdan proqramlanıb. YÉ™ni uĹźaqlıqdan etibarÉ™n sürÉ™ gÉ™lÉ™n inkiĹźaf müddÉ™tindÉ™ qÉ™rarlarımız vÉ™ mühakimÉ™ qabiliyyÉ™timizi formalaĹźdıran kodlar bizÉ™ soruĹźulmadan neyronlarımıza yapışıdırlıb. VÉ™ aydınlanmaÄźa fürsÉ™t tapan insanın ilk iĹźi dÉ™rhal bu kodları qırıb yola baĹźlamaq olur. Burda dayanaq… Çünki kodları qırmaq sözünün sinonimi olan  - devrim - sözü hÉ™qiqÉ™tÉ™n dÉ™ çox cazibÉ™li görsÉ™nir. 
 
DüĹźünürÉ™m ki, burda incÉ™ bir nöqtÉ™ çox zaman gözdÉ™n qaçırılır. Öz şərtlÉ™nmiĹźliyini fÉ™rq edÉ™n beyin, onu qırmadan öncÉ™ düĹźünmÉ™lidir ki, É™gÉ™r mÉ™nim  beynim şərtlÉ™nibsÉ™, bÉ™s bu şərtlÉ™nmÉ™lÉ™rÉ™ qarşı uyqulayacağım metodların özü dÉ™ É™vvÉ™lcÉ™dÉ™n hazırlanmış qÉ™liblÉ™r deyilmi? Bunu elmi dillÉ™ ifadÉ™ etsÉ™k, ortaya çıxır ki,  beynin ona yeridilmiĹź proqrama qarşı bir seçim Ĺźansı yoxdur. YÉ™ni beyin heç bir zaman informasiyaya qarşı fÉ™rq qoymur. Onun vÉ™zifÉ™si sadÉ™cÉ™ bilgini qidalandırmaq vÉ™ genetik koddakı bazaya görÉ™ bilgilÉ™r arasındakı É™laqÉ™ni yaratmaqdır.
 
SoruĹźsanız ki, “bÉ™s beyindÉ™ki çatışma vÉ™ ziddiyÉ™tlÉ™r hardan gÉ™lir?”, deyÉ™ bilÉ™rik ki, bu çatışma, fÉ™rqli quruluĹźa sahib informasiya qrupları arasındadır. YÉ™ni içindÉ™ olduÄźumuz ziddiyÉ™ti É™slindÉ™ tamamilÉ™ informasiya yaradır.  Bu isÉ™ stress, sıxılmalar vÉ™ qorxunun É™sas sÉ™bÉ™bidir. DiqqÉ™t etsÉ™niz görÉ™ bilÉ™rsiniz ki, gündÉ™lik olaraq, rutin bir döngü şəklindÉ™ bu informasiya paketlÉ™rini qidalandırmaqla məşğuluq. Enerjimizin çoxu onların varlığnı qidalandırmaÄźa gedir. 
 
Beyni öyrÉ™nmÉ™k istÉ™nilÉ™n fÉ™lsÉ™fi düĹźüncÉ™ni öyrÉ™nmÉ™kdÉ™n daha vacib olmalıdır. Davranışların vÉ™ gündÉ™lik reaksiyaların kökünü anlamaq zövqverici bir məşğuliyyÉ™t halını almalıdır. Bu mövzunun tibbçilÉ™rin diqqÉ™t vÉ™ öyrÉ™nmÉ™si lazım olan Ĺźey sÉ™viyyÉ™sindÉ™n çıxıb, fÉ™rdi hÉ™yata enmÉ™si heç dÉ™ saçma sÉ™slÉ™nmÉ™mÉ™lidir. Çünki diqqÉ™t, nÉ™ qÉ™dÉ™r dÉ™ sÉ™nÉ™tsal ĹźeylÉ™rÉ™ yönÉ™lsÉ™ dÉ™, bizi lokal Ĺźüur sÉ™viyyÉ™sindÉ™ saxlayan ĹźeylÉ™r, mÉ™hz beyinlÉ™ bir-baĹźa É™laqÉ™dÉ™ olan ĹźeylÉ™rdir. YÉ™ni qida, musiqi, film, gündÉ™lik yaĹźadığımız parçalanmış vÉ™ stress verici hadisÉ™lÉ™r vÉ™s. 
 
Anladığımız zaman ki, beyin tÉ™k sÉ™rmayÉ™dir, o zaman onun öyrÉ™nilmÉ™sini, hÉ™yatdan qopuq bir hadisÉ™ kimi qiymÉ™tlÉ™ndirmÉ™yÉ™ artıq heç bir sÉ™bÉ™b qalmır. FÉ™rdi, dÉ™rin vÉ™ yaradıcı devrim ancaq beyinin iĹźlÉ™yiĹź şəkli anlaşıldığı zaman ortaya çıxa bilÉ™r. Beynin potensialı vÉ™ onu açmaq yolları mÉ™nÉ™ görÉ™ bir fÉ™rdin məşğul ola bilÉ™cÉ™yi É™n dÉ™yÉ™rli iĹźdir.
 
Turqut Qaraca
Kultura.az
Yuxarı