post-title

Kurtlar Vadisi

Azərbaycan Sovet rejmindən qurtulduqdan sonra açıq cəmiyyətə keçid start verildi. İqtisadi, sosial, siyasi arenada Qərb və Türkiyəylə münasibətlər inkişaf etdirildi və bu proses günü-gündən də inkişaf etdirilir. Sadalanan sferalarla yanaşı, mədəni sferada da bu özünü zəifdə olsa göstərir.

 
 
Düzdür, hÉ™min mÉ™dÉ™ni É™laqÉ™lÉ™rin inkiĹźafı qarşılıqlı paralel istiqamÉ™tdÉ™ getmir, bÉ™lkÉ™ dÉ™ biz QÉ™rb dövlÉ™tlÉ™ri vÉ™ TürkiyÉ™ kimi böyük ölkÉ™ deyilik, bÉ™lkÉ™ dÉ™ bizim hÉ™min dövlÉ™tlÉ™r kimi elÉ™ dÉ™ böyük keçmişə malik dövlÉ™tĹźilik É™nÉ™nÉ™lÉ™rimiz yoxdur, bunu deyÉ™ bilmÉ™rÉ™m, lakin mÉ™dÉ™niyyÉ™t tarixindÉ™n az-çox bilgim olduÄźu üçün deyÉ™ bilÉ™rÉ™m ki, hÉ™lÉ™ TürkiyÉ™dÉ™ lalÉ™dÉ™n, güldÉ™n, sufilikdÉ™n yazılan bir vaxtda AzÉ™rbaycanda çar müstÉ™mlÉ™kÉ™ rejminin boyunduruÄźu halında artıq reallığı É™ks etdirÉ™n dram É™sÉ™rlÉ™ri yazılır, milli teatr formallaĹźdırılırdı. Sözümün canı odur ki, mÉ™dÉ™nibaxımından, mÉ™dÉ™niyyÉ™tÉ™ xidmÉ™t baxımından heç dÉ™ TürkiyÉ™ cÉ™miyyÉ™tindÉ™n geri qalmamışıq. 
 
Bu cÉ™miyyÉ™t Axundov, CÉ™lil MÉ™mmÉ™dquluzadÉ™ kimi aydınlar yetiĹźdiribsÉ™, yenÉ™ dÉ™ yetiĹźdirmÉ™k iqtidarındadır. SadÉ™cÉ™ çalışmaq lazımdır vÉ™ özünÉ™ hörmÉ™t lazımdır.  Bugün bu iki vÉ™ziyyÉ™tin olmamasının nÉ™ticÉ™sidir ki, TürkiyÉ™ cÉ™miyyÉ™tindÉ™ heç bir maarifcimiz, bÉ™stÉ™karımız hÉ™lÉ™ dÉ™ yaxşı tanınmır, lakin bizdÉ™ vÉ™ziyyÉ™t necÉ™dir? DeyÉ™rdim ki, Türk bÉ™stÉ™karlarına, aydınlarına, müğənnilÉ™rinÉ™, çÉ™kilÉ™n filmlÉ™rinÉ™, seriallarına  münasibÉ™t onların bizÉ™ göstırdiklÉ™ri münasibÉ™tdÉ™n qat-qat böyükdür.
 
Yadımdadır ki, mÉ™nim uĹźaqlıq illÉ™rimÉ™ tÉ™sadüf edÉ™n 90-cı illÉ™rdÉ™ milli kanallar AzÉ™rbaycana təşrif buyuran türk müğənnilÉ™rini az qala dünya sÉ™viyyÉ™li tanınmış ulduz kimi tÉ™qdim edirdilÉ™r. Bu münasibÉ™tdÉ™n qürrÉ™lÉ™nÉ™n türk müğənnilÉ™r hÉ™tta bizim kanalların aparıcılarına müsahibÉ™ vermÉ™kdÉ™n imtina edir, onları mühafizÉ™çilÉ™ri vasitÉ™silÉ™ döydürmÉ™kdÉ™n belÉ™ çÉ™kinmirdilÉ™r. TürkiyÉ™dÉ™ məşhurluÄźu aĹźağı sÉ™viyyÉ™dÉ™ olan istÉ™nilÉ™n müğənni AzÉ™rbaycana gÉ™lmÉ™klÉ™ özünü Michael Jackson kimi hiss edÉ™ bilirdi. SÉ™bÉ™b göz önündÉ™ idi. ÖzümüzÉ™ qoymadığımız hörmÉ™ti qat-qat artıq “böyük qan qardaĹźlar”mızın müğənnilÉ™rinÉ™ qoyurduq. Lakin son dövrlÉ™rindÉ™ irÉ™lilÉ™yiĹźin olmamasını desÉ™k, günah etmiĹź olarıq. Bu bir reallıqdır ki, artıq türk müğənnilÉ™rinÉ™ münasibÉ™t É™vvÉ™lki dövrlÉ™rÉ™ nisbÉ™tdÉ™ bir xeyli dÉ™yiĹźib. Artıq onları peyğəmbÉ™r, övliya, É™lçatmaz şəxs kimi qarşılamırıq. Bu isÉ™ müntÉ™zÉ™m tÉ™nqidlÉ™rin vÉ™ tez-tez ölkÉ™yÉ™ gÉ™lÉ™n hÉ™min müğənnilÉ™rin insanların gözlÉ™rini doydurmaqla É™saslandırıram.
 
Musiqi vÉ™ Ĺźou-biznes sahÉ™sindÉ™ türk müğənnilÉ™rinÉ™ münasibÉ™t  problemi aradan qismÉ™n qaldırılsa da, yeni problemlÉ™r ortaya çıxmaqda davam edir. HÉ™min problemlÉ™rdÉ™n biri dÉ™ kino ve seriallarla baÄźlıdır. HÉ™lÉ™ 2000-ci illÉ™rin É™vvÉ™llÉ™rindÉ™n baĹźlayaraq, göstÉ™rilÉ™n TürkiyÉ™ ictimaiÉ™tinÉ™ nisbÉ™tdÉ™  AzÉ™rbaycan cÉ™miyyÉ™tindÉ™ qat-qat artıq maraq doÄźuran vÉ™  sevilÉ™rÉ™k izlÉ™nilÉ™n “Kurtlar Vadisi” seriallı bir çox gÉ™ncin mÉ™işət hÉ™yatına çox böyük nüfuz edib. Serial türk cÉ™miyyÉ™tinin “Lotu” hÉ™yatından baĹźlayaraq, siyasi hÉ™yatınadÉ™k davam edÉ™n vÉ™ daim vÉ™tÉ™npÉ™rvÉ™r türk “lotularının” baĹźçısı, serialın ölmÉ™z, müqÉ™ddÉ™s, bir çox gÉ™ncin onun kimi olmaq istÉ™diyi, ideal şəxs Polad ĆŹlÉ™mdarın daim qÉ™lÉ™bÉ™si ilÉ™ nÉ™ticÉ™lÉ™nÉ™n  mübarizÉ™sindÉ™n bÉ™hs edir. Seriala baxdıqca hÉ™lÉ™ bir necÉ™ il É™vvÉ™l Seymur Baycanın dediyi kimi “türklÉ™rin É™sas problemi bütün dünyanı özlÉ™rinÉ™ düĹźmÉ™n bilmÉ™sidir” fikrinin reallığını görmÉ™mÉ™k mümkün deyil. Ä°sraillÉ™ mübarizÉ™dÉ™ öz 5-6 dostuyla böyük bir yÉ™hudi taborunun mÉ™hvindÉ™n tutmuĹź, Ä°raqdakı Amerika ordu alayının mÉ™hvinÉ™dÉ™k qÉ™lÉ™bÉ™ qazanan Polad ĆŹlÉ™mdar öz ölkÉ™sinin tÉ™hlükÉ™sizliyi naminÉ™, neçÉ™-neçÉ™ gizli təşkilatları ifĹźa edib mÉ™hv etmÉ™si onda böyük ilahi gücün olduÄźuna ĹźübhÉ™ yaratmır. Bizim cÉ™miyyÉ™t dÉ™ daima metafizikaya hÉ™vÉ™sli olduÄźu üçün Polad ĆŹlÉ™mdara- onda olan hÉ™min metafizik gücdÉ™n xeyirli mÉ™qsÉ™dlÉ™r naminÉ™ istifadÉ™ etdiyi üçün, müsbÉ™t münasibÉ™t çox güclüdür. Seriallın ilk illÉ™rindÉ™ bir çox insan xatırlayar yÉ™qin neçÉ™- neçÉ™ gÉ™nc geyindiyi qara kostyum, qara palto, boÄźazına baÄźladığı qara şərf vasitÉ™silÉ™ Polad ĆŹlÉ™mdara bÉ™nzÉ™mÉ™yi vÉ™ insanlar tÉ™rÉ™findÉ™n serail qÉ™hrÉ™manına edilÉ™n hörmÉ™tin qismÉ™n ona da edilmÉ™si yolunda dÉ™ridÉ™n- qabığdan çıxırdı. 
 
Kurtlar VadisinÉ™ maraq o qÉ™dÉ™r böyükdür ki, metrolardan hÉ™lÉ™ maÄźazalar yığışdırılmayana qÉ™dÉ™r hÉ™mişə disk satılan maÄźazalardan hÉ™r cümÉ™ günü sÉ™hÉ™rdÉ™n- axĹźamadÉ™k serialın dünÉ™n göstÉ™rilÉ™n yeni bölümü-plagiat disklÉ™r vasitÉ™silÉ™ nümayiĹź etdirilirdı. HÉ™r cümÉ™ günü sÉ™hÉ™r dÉ™rsÉ™ gedÉ™rkÉ™n serial qÉ™hrÉ™manlarının sÉ™sini eĹźitdikdÉ™n sonra hÉ™ftÉ™nin mÉ™hz cümÉ™ günü olduÄźuna tam É™min olurdum. Yox É™gÉ™r cümÉ™ günü serial qÉ™hrÉ™manlarının sÉ™sini eĹźitmÉ™yÉ™ndÉ™ bilirdim ki, dünÉ™n TürkiyÉ™dÉ™ hansısa bayram vÉ™ ya tÉ™dbir olub.  Bir sözlÉ™ kurtlar vadisinÉ™ maraq nÉ™ticÉ™sindÉ™ artıq mÉ™nim plan qurarkÉ™n günlÉ™rin tÉ™qvimindÉ™n az istifadÉ™ etmÉ™yimÉ™ sÉ™bÉ™b olurdu. DüĹźünürÉ™m ki, belÉ™ seriallardan 7 dÉ™nÉ™ dÉ™ olsaydı, ümumiyyÉ™tlÉ™ tÉ™qvimdÉ™n istifadÉ™ etmÉ™zdim. 
 
“Kurtlar Vadisi” artıq dastan sevÉ™n xalqın ruhunda bir dastan yaradıb. NecÉ™ ki, bir-iki É™sr bundan É™vvÉ™l böyük orduları, qoĹźunları tÉ™kbaşına “KoroÄźlu” darmadağın edirdi vÉ™ xalqımız tÉ™rÉ™findÉ™n rəğbÉ™tlÉ™ qarşılanırdı, indi NeokoroÄźlu sayılan vÉ™ É™cdadının missiyasını uÄźurla davam etdirÉ™n Polad ĆŹlÉ™mdar da neçÉ™-necÉ™ taborları, diviziyaları, alayları tÉ™kbaşına darmadağın edib millÉ™tini yadelli işğalından qoruyur. Xalqımız isÉ™ heç vaxt mÉ™rd qoç KoroÄźlu nÉ™vÉ™lÉ™rini unutmaz vÉ™ daim onların getdiyi yolda belÉ™ igidlÉ™r yetiĹźdirÉ™r.
 
Tural Metesoy
 
Kultura.az
Yuxarı