Belinski deyirdi: "Qadın bizim məşuqəmiz deyil, o bizim dostumuz, həyat yoldaşımzıdı"
Daha sonra Suxomlinski yazır: "Qadının müdrikliyi və dəyanəti kişidə namusluluq tərbiyə edir..."
Daha sonra da onu qeyd edə bilərəm ki, hər bir güclü kişi bir güclü qadına minnətdardı...

Seymur Baycanın yaradıcılığını izləyən biri kimi deyə bilərəm ki, bu yazardan öyrəndiklərim çox olub. Onun “kişi cibindən üşüyər” kəlməsini aforizmlər kitabının bir küncünə yazıb, bir məsəl kimi qəbul etmişəm. Mətbuatda, hansısa saytda çıxan yazılarını qaçırmıram. Kitablarını da başdan-ayağa ən azından 3 dəfə oxumuşam. Amma hər dəfə Seymur bəy qadın mövzusuna toxunanda acı bir köks ötürmüşəm. Bu dəfə isə çox əsəbləşdim. Onun “bizə kotlet bişirən qadın lazımdı” deməsi yeddi qatımdan keçdi. Bəlkə sadəlövhlük mücəssəməsi olacaq deyəcəyim sözlər, amma bunu mütləq deyəcəm. Yazılarında qadını qoyuna bənzədən, ancaq onunla bu ampulada sevişəcəyini dilə gətirən yazar bir klassikin qadına “kukla” deməsinə də adi yanaşır. Bir çox klassiklərin adını öz yazısında çəkən Seymur bəy heç şübhəsiz ki, onlarla ikiəlli razıdı. Mən feminist deyiləm, sadəcə qadınlar haqqında bir yazarın belə düşünməsi onu qadınla bağlı hardasa psixolji məqama gətirib çıxarır. Əslində “zərif” cins sözü də qadınların zərif olamamalarından yaranıb bəlkə. Çünki bütün görünənlər, əsl mahiyyət görünməyənin içindədir. Elə Seymur bəyin də qadınlara qarşı görünən bu amansızlığının kökündə onun qadınla problemi durur. Bilirəm, etiraf etmək çətindi, amma bu həqiqətən belədi. Məni güllələsələr də bu fikrimdən vaz keçə bilmərəm.

Lap məni cızdağıma qədər yandıran məqam isə Seymur bəyin “qadın düşüncədə tərəf müqabili ola bilməz” ifadəsidi. Çox əcəb, tutalım ki, bunu bir neçə nəfər qəbul etdi. Amma arayıb araşdırsaq, hamısı ruhən və mənən qadından zəif kişilərin beyninin məhsulu olacaq. Gəlin etiraf edək ki, badə dostları da dağılışacaq, cani dildən dost dediyin insanlar da...

Kişi yenə qadınıyla baş-başa qalacaq. Müxtəlif sevgi oyunları olacaq, tutalım ki, kişi qadını “kukla” hesab edib, hansısa “kukla”ya da dəyişəcək. Amma dəyişən nə olacaq? Heç nə...

Müəyyən yaşa çatanda kişi gözündə qadın gözəlliyi adiləşir, o ruhuna uyğun qadın axtarır..Seymur Baycan təbiri ilə desək, belə qadın yoxdu...
Amma reallıqda belə deyil axı... Babat baqajı olan kişilərin də baqajındakılar tükənəcək, bir isti nəfəsə, qayğıya, ən azından ruhunu doyduracaq birinə ehtiyacı olacaq. Bu mütləq belədi. Ağıllı, alicənab qadın vəzifəsindən, dünyagörüşündən, asılı olmayaraq fikirdə, düşüncədə kişinin tərəf müqabili ola bilər. Bu sözümün altından dönə-dönə xətt çəkirəm. Seymur bəyin sadaladıqları klassiklərin əsərlərindəki qadına aqressivlik də onların qadın tərəfdən ehtiyaclarının ödənməməsi hesabına yaranıb. Onlar qadından doya bilməyiblər, onlar qadını anlamaq istəməyiblər. Yenə deyirəm feminist deyiləm, hətta şorgöz kişilərə də pis baxmıram. Amma qadını bu dərəcədə aşağılamaq yolverilməzdi.

Bəli, bizə kotlet bişirən qadınlar lazımdı. Deyim ki, belə qadınlar yetərincədi də. Ədəbiyyatda da, incəsənətdə də dadlı kotlet bişirən qadınlarımız var, Seymur bəy. Qadın olan kəs mətbəxdə olmağı sevməyəmi bilər? Butün qadınların axşam öz ərini məhəbbətlə gözləmə intuitsiyası var. Bütün qadınların təbiətən analıq, qadınlıq instinkti var. Sadəcə o qadınları həyat dəyişir. Onlar da ruhən ac qadınlardı...

Siz kotlet bişirməyən qadının günahını evə qazanc gətirməyən kişilərdə axtarın, siz kotlet bişirməyən qadınların günahını kilosu kəllə-çarxa çatan ət mağazalarında axtarın. Siz kotlet bişirməyən qadının günahını qadınlarımızın kişiləşməsində axtarın. İndiki zəmanəmizdə qadının qadın, kişinin də kişi olması müşkülə çevrilib.

Amma bir şeyi də bilin ki, icazəli cəsarət sahibləri olan kişilərimiz qadınlarımızdan çoxdu...sizcə bu nəsə demir?

Ayna Məmmədova